آموزه‌های سوره انفال در بیانات رهبر معظم انقلاب | ایران را قوی کنیم
قرآن کریم، معجزه رسول خدا (ص)، نه‌تنها برای عرب جاهلی یک معجزه روشن در تاریکی جهل بود که برای امروز ما نیز چراغی فروزنده است.
حمیده ذاکری | شهرآرانیوز؛ قرآن کریم، معجزه رسول خدا (ص)، نه‌تنها برای عرب جاهلی یک معجزه روشن در تاریکی جهل بود که برای امروز ما نیز چراغی فروزنده است؛ چراغی که باید با کمک آن، راهمان را در کوره‌راه‌های آخرالزمان پیدا کنیم؛ راهنمایی که خاتم پیامبران برای ما به میراث گذاشته است تا در زیر سایه آموزه‌های آن، مسیر حیات دنیایی خود را بهتر طی کنیم و برای آخرت خود، توشه برداریم.
یکی از راه‌های توسل به این کتاب آسمانی، تفاسیر بزرگان بر سوره‌ها و آیات آن است؛ تفاسیری که به ما کمک می‌کند برای امروزمان از این چراغ هزاروچهارصدساله نور برداریم. بیانات رهبر معظم انقلاب درباره آیات این منیر، یکی از این تفاسیر راهگشا و آموزنده است؛ بیاناتی که معمولا به امروز ما و مسائلی که با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنیم، مربوط می‌شود و کلید رهایی را با آیات قرآن دراختیارمان قرارمی دهد. در ادامه، برخی بیانات معظم‌له درباره سوره انفال را بررسی می‌کنیم؛ سوره‌ای که برای این روز‌های ما درس و آموزه‌های بسیار دارد.
سوره‌ای برای آموزش جنگ و صلح
سوره انفال هشتمین سوره و از سوره‌های مدنی قرآن کریم است. بیشتر آیات این سوره با مسلمانان درباره امر جهاد سخن می‌گوید؛ آن‌چنان‌که آیه یک این سوره پس از جنگ بدر بر پیامبر (ص) نازل شده است. نام دیگر سوره انفال را سوره‌الجهاد گفته‌اند؛ زیرا پس از نزول آن، پیامبر (ص) در جنگ‌ها برای تقویت روحیه رزمندگان، دستور به تلاوت این سوره می‌داد. (تاریخ طبری، ج ۳، ص ۱۹۹).
در تفاسیر، برخی مطالب سوره انفال را شامل آموزه‌هایی درباره احکام جهاد و وظایف مسلمانان دربرابر دشمنان، مبارزه و درگیری با منافقان و راه شناخت آنها، لزوم آمادگی رزمی، سیاسی و اجتماعی برای جهاد در هر زمان و مکان و همچنین شرایط بهره‌مندی از امداد‌های غیبی و نصرت الهی می‌دانند. در این سوره به دو واقعه تاریخی لیله‌المبیت و جنگ بدر نیز اشاره شده و درباره عبرت‌های آن برای مؤمنان، آموزه‌هایی ذکر شده است.
آماده باشید تا تهدید نشوید
همان‌طور که گفته شد، یکی از محور‌های مهم سوره انفال، لزوم آمادگی مسلمانان برای جهاد و مقابله با دشمنان است؛ محوری که رهبر معظم انقلاب نیز در بیاناتشان درباره این سوره به آن پرداخته‌اند. ایشان با اشاره به آیه ۶۰ سوره انفال «دربرابر آنها (دشمنان) آنچه توانایی دارید، از نیرو آماده سازید...» می‌فرمایند: «باید آمادگی وجود داشته باشد. تهدید هم همیشه هست؛ چون نمی‌شود زمانی را فرض کرد [که تهدید نباشد]؛ می‌شود زمانی را فرض کرد که صلح باشد و جنگ نباشد، اما اینکه زمانی را فرض کنیم که تهدید اصلا نباشد، به نظر من چنین چیزی میسر نیست و پیش نمی‌آید.
بنابراین، همیشه باید آمادگی وجود داشته باشد. این «وَ اَعِدّوا لَهُم مَا استَطَعتُم» این است دیگر؛ یعنی آماده کنید؛ «اَعِدّوا» [یعنی]آماده کنید. چقدر آماده کنید؟ «مَا استَطَعتُم»؛ هرچه می‌توانید، هرچه در توان شماست، «مِن قُوَّه وَ مِن رِباطِ الخَیل». همین آمادگی، خود نفْس آمادگی، بازدارنده است».
بیانات در دیدار جمعی از فرماندهان ارشد نیرو‌های مسلح. ۲۷/۰۱/۱۴۰۲
ایران قوی دشمن را ناراحت می‌کند
ایشان درباره این عامل بازدارنده در سخنی دیگر فرموده‌اند: «ما دشمن داریم، باید جهت دفاعی‌مان را [قوی کنیم]؛ عقل حکم می‌کند، شرع هم می‌گوید: وَ اَعِدُّوا لَهُم مَا استَطَعتُم مِن قُوَّه وَ مِن رِباطِ الخَیل. (۱) «مَا استَطَعتُم»؛ یعنی تاآنجایی‌که می‌توانید، هر چه می‌توانید؛ ما هم همین را گوش کردیم؛ هرچه می‌توانیم قوه دفاعی کشور را ان‌شاءا... تقویت می‌کنیم... همین پیشرفت‌هاست که دشمن را عصبانی می‌کند، دشمن را خشمگین می‌کند.
قرآن فرمود: قُل موتوا بِغَیظِکُم؛ (۲) همین را مرحوم شهید بزرگوارمان [بهشتی]ترجمه کرد [و گفت]: «از این عصبانیت بمیر!». این ترجمه آیه قرآن است: موتوا بِغَیظِکُم. دشمن عصبانی می‌شود، ناراحت می‌شود؛ کارهایشان کار‌های عصبی است، حرف‌هایشان، حرف‌های عصبی است. هر چیزی که ایران را قوی کند، آنها را ناراحت می‌کند؛ چرا؟ چون می‌دانند که اگر ایران قوی شد، توطئه علیه ایران ناکارآمد خواهد شد، لذا نمی‌خواهند ایران قوی بشود. هر چیزی که ما را قوی کند، آنها را عصبی می‌کند، ناراحت می‌کند».
بیانات در دیدار مردم آذربایجان‌شرقی. ۲۶/۱۱/۱۴۰۱
صلح، نه به هر قیمت
شاید این پرسش برایتان پیش بیاید که این تأکید بر آمادگی دربرابر دشمن به معنی جنگ‌طلبی نیست؟ این پرسشی است که خداوند در آیه ۶۱ سوره انفال با پرداختن به شرایط صلح به آن پاسخ گفته است؛ پاسخی که معظم‌له در شرح آن چنین می‌فرمایند: «نظام اسلامی معتقد است که اگر یک کشوری، بنای بر مخاصمه با او ندارد، و می‌گوید بیایید با هم جنگ نکنیم، نظام اسلامی باید قبول کند؛ «و اگر تمایل به صلح نشان دهند، تو نیز از در صلح درآی؛ و بر خدا توکل کن» (انفال، آیه ۶۱)، اما اگر دیدید که طرف، مورد اطمینان نیست، دروغ می‌گوید، حیله می‌کند، نه؛ «پس هرگز سست نشوید و (دشمنان را) به صلح (ذلت‌بار) دعوت نکنید». (سوره محمد، آیه۳۵).
اگر این‌جوری است، حق ندارید؛ اگر احساس کردید، فهمیدید، قرینه‌ها نشان دادند که طرف [مقابل]صادق نیست، دروغ می گوید، درظاهر این دست را جلو آورده که با شما دست بدهد، اما با آن دست دیگرش، پشت‌سر یک خنجر زهرآلود را قبضه کرده و گرفته، فَلا تَهِنوا وَ تَدعوا اِلَى السَّلم؛ هرگز قبول نکنید.»
بیانات در دیدار فرماندهان سپاه پاسداران. ۲۶/۰۵/۱۴۰۲
با خدا و رسول، عزت دارید
یکی از آیات مهم دیگر سوره انفال، آیه‌ای است که به شرط مهم پیروزی مسلمانان دربرابر دشمنان، اشاره کرده است که همان اطاعت از خدا و رسولش است. رهبر معظم انقلاب درباره این شرط، چنین می‌فرمایند: «علت رنج کشیدن و در موضع رنج قرار داشتن مسلمان‌ها چیست؟ علل فراوانی دارد. شاید مهم‌ترین یا یکی از مهم‌ترین عوامل، تفرق مسلمین است.
ما قدر خودمان را نمی‌دانیم، قدر یکدیگر را نمی‌دانیم. اشکال بزرگ کار ما این است؛ از هم جداییم، متفرقیم. وقتی که متفرق هستیم، وقتی خیرخواه هم نیستیم، وقتی گاهی حتی بدخواه همدیگر هستیم، خب نتیجه همین است. اینجا هم باز قرآن، صریح است. واقعا در این مسائل زندگی بشر، ما هیچ نقطه‌ای مهم نداریم که قرآن در آن به‌صراحت ناطق نباشد؛ اینجا هم قرآن می‌فرماید که «وَ اَطِیعُوا ا... وَرَسُولَهُ وَ لَا تَنَازَعُوا فَتَفشَلُوا وَ تَذهَبَ رِیحُکُم». (آیه ۴۶، انفال).
وقتی تنازع کردید، فشل به‌وجود می‌آید؛ فشل یعنی سستی. «وَ تَذهَبَ رِیحُکُم»؛ یعنی تَذهَبَ عِزّکم؛ یعنی عزتتان از بین می‌رود. اختلاف که پیدا کردید، قهرا خاک‌نشین می‌شوید، قهرا ذلیل می‌شوید، قهرا وسیله تسلط دیگران بر خودتان را فراهم می‌کنید. [نتیجه]تفرق این است».
بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی ۲۲/۰۷/۱۴۰۱
ثمره جهاد، حیات است
اما نتیجه پذیرش سخن خدا و رسولش و جهاد با دشمنان اسلام برای ما چه خواهد بود؟ آیه ۲۴ سوره انفال به این پرسش پاسخ گفته است؛ آیه‌ای که با ما از حیات سخن می‌گوید. اما این حیات تنها حیاتی مادی نیست، حیاتی است که پس از استجابت دعوت خدا و رسولش به ما عطا می‌شود و به‌گفته شیخ‌طبرسی، منظور از استجابت دعوت، انجام جهاد در راه خداست و مراد از حیات، به شهادت رسیدن است؛ زیرا شهدا نزد خدا زنده هستند.
رهبر معظم انقلاب درباره این حیات جاودان می‌فرمایند: «در منطق عقلای عالم، بالاتر از همه حقوقی که انسان‌ها بر یکدیگر دارند، حق حیات است. خداوند متعال می‌فرماید که «یا اَیُّهَا الَّذینَ ءامَنُوا استَجیبوا لِلّهِ وَ لِلرَّسولِ اِذادَعاکُم لِما یُحییکُم» (انفعال، آیه ۲۴). حیات را پیغمبر به شما می‌دهد.
این حیات، آن حیات نیست؛ این حیاتی است که هم سعادت دنیا را تأمین می‌کند، هم دل شما را آباد می‌کند، هم روح شما را روشن می‌کند، هم زندگی شما را زندگی شیرینی قرار می‌دهد، هم ادامه دارد. این حیات تمام‌شدنی نیست، آسیب‌پذیر نیست، ابدی است».
بیانات در دیدار مسئولان نظام، سفرای کشور‌های اسلامی و میهمانان کنفرانس وحدت. ۱۱/۰۷/۱۴۰۲
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
